|
concentratiekampen in Europa |
Inleiding
De geschiedenis van het Philips-Kommando speelt zich af in concentratiekamp Vught. Het is midden in de Tweede Wereldoorlog en Nederland lijdt onder de bezetting door nazi-Duitsland.
Oorlog 1940-1945 en concentratiekampen
De eerste twee oorlogsjaren verlopen nog vrij rustig, maar in 1942 krijgen de Nederlanders steeds meer last van de Duitse bezetters en begint de Deportatie: Het wegvoeren van burgers waarvan de machthebber denkt dat ze gevaarlijk zijn voor de staat. Zij gaan naar een concentratiekamp. In de meeste gevallen worden ze vermoord. van joden. Langzaam begint dan een houding van verzet te groeien. De Duitsers pakken mensen op die openlijk verzet plegen. Ook mensen waarvan ze veronderstellen dat ze tegen het zijn, worden gearresteerd. Ze worden in gevangenissen en concentratiekampen in Nederland en Duitsland opgesloten. Andere mensen worden gevangen genomen alleen omdat ze joden of zigeuners zijn.
Ontsnappen is onmogelijkKamp Vught
In de loop van 1942 wordt in Vught, midden in het bos, een gebouwd. Dit "Konzentrationslager Herzogenbusch", gewoonlijk Kamp Vught genoemd, wordt in januari 1943 in gebruik genomen. Het is een werkkamp en geen . Vooral moeten er hun straf uitzitten of op hun vonnis wachten. Daarnaast wordt het kamp gebruikt als doorgangskamp voor joden. Kamp Vught staat onder beheer van de .
In totaal hebben er 31.000 mannen, vrouwen en kinderen voor korte of langere tijd gevangen gezeten. Daaronder 12.000 joden. Voor ca.750 mensen was Kamp Vught het eindpunt. Zij kwamen om door uitputting, mishandeling of .
Een gevangene van 13 jaar
Eén van de jongste politieke gevangenen in kamp Vught was Hans Alderliesten.
Op 14 augustus 1943, middenin de zomervakantie, wordt Hans met z'n hele familie op de trein gezet. Niet voor een plezier-reisje... Duitse politie in groene uniformen bewaakt ze streng; ze mogen niet opstaan en niet praten. Als de trein ergens stopt moeten ze er uit, hier is station Vught.
Wat betekent dat?
Klik hier voor een klankbeeld over Hans Alderliesten.
Ontstaan van het Philips-Kommando
Begin 1943 komt uit Berlijn het dringende verzoek aan directeur Frits Philips in Eindhoven om een werkplaats voor gevangenen in te richten in Kamp Vught. In eerste instantie weigert hij, maar na overleg met de achterban en ook met verzetskringen stemt hij toe. Daarmee denkt hij de belangen van het bedrijf te kunnen dienen, maar ook de gevangenen te kunnen helpen.
Aan zijn medewerking verbindt hij de volgende voorwaarden:
- Philips heeft de leiding van de werkplaats en bepaalt wat er wordt gemaakt;
- medewerkers van Philips mogen vrij in en uit het kamp gaan;
- Philips bepaalt welke gevangenen worden ingezet en hoeveel;
- dagelijks verschaft Philips de werkers een warme hap;
- Philips betaalt de gevangenen voor hun werk.
Tot verbazing van Frits Philips gaat de SS-kampleiding met deze voorwaarden akkoord. Wel moet Philips de SS betalen voor elke te werk gestelde gevangene: 3 gulden per dag voor een ongeschoolde en 4,50 gulden voor een geschoolde gevangene.
 |
Ir. F.J.Philips, President-directeur vanaf 1940 |
Het Philips-Kommando aan het werk; de tekenkamer.
Direct daarna - op 22 februari 1943 - gaat de Philips Speciale Werk-plaats B677 van start in Kamp Vught. De gevangenen die daar werken vormen het Philips-Kommando. In totaal hebben ruim 3100 mannen en vrouwen, waaronder 600 joden, bij 'de Philips' gewerkt.
terug...